«Γιατί πρέπει να του λέω τα αυτονόητα;» μου είπε κάποια θυμωμένα «Γιατί, ενώ με βλέπει ότι είμαι τόσο κουρασμένη, πρέπει να του ζητησω να φύγουμε για ένα ΣΚ. Δεν του κόβει καθόλου; Γιατί ακόμα και για τα πιο απλά πράγματα περιμένει να του πω εγώ τι θέλω; Προφανώς δεν νοιάζεται τόσο ώστε να προσπαθήσει να καταλάβει τι χρειάζομαι και τι θέλω». Πόσες φορές νιώθεις ότι έχεις κουραστεί να εξηγείς ακόμα και τα αυτονόητα; Ότι κανείς δεν καταλαβαίνει αυτά που για εσένα είναι προφανή; Κι ύστερα απογοητεύεσαι, στεναχωριέσαι και θυμώνεις, νομίζεις ότι ο καλός σου δεν σ’ αγαπάει αρκετά ώστε να μπει στη θέση σου και πως ο προϊστάμενός σου ποτέ δεν μπαίνει στον κόπο να σκεφτεί τι χρειάζεσαι. Η αλήθεια είναι όμως ότι κανείς, όσο κι αν μας αγαπάει και μας νοιάζεται, δεν μπορεί να μπει μέσα στο μυαλό μας και να καταλάβει τι είναι αυτό που θέλουμε,παρά μόνο αν εμείς μιλήσουμε και εκφράσουμε τα θέλω μας. Και μάλιστα με αρκετή σαφήνεια, ώστε να μην υπάρχει κανένα περιθώριο παρανόησης. Πώς θα το καταφέρεις αυτό;
- Είναι μάταιο να περιμένεις οι άλλοι να διαβάσουν τη σκέψη σου (ή τα μηνύματα που νομίζεις ότι στέλνεις). Μπορεί εσύ να θεωρείς ότι με τη συμπεριφορά σου έχεις κάνει ξεκάθαρο στον προϊστάμενό σου ότι δεν αντέχεις να σου φορτώνουν συνέχεια κι άλλες αρμοδιότητες, αλλά με το να μη μιλάς ξεκάθαρα, απλώς εκείνος συνεχίζει να κάνει τη δουλειά του κι εσύ μέσα σου φουντώνεις. Με το να παραπονιέσαι (συνήθως σε άλλους), δεν λύνεται τίποτα. Για να δουλέψει οποιαδήποτε σχέση, χρειάζεται και οι δύο πλευρές να είναι ειλικρινείς. Και αν δεν είσαι σαφής, δεν είσαι απόλυτα ειλικρινής.
- Γράψε τι θέλεις και γιατί, πριν το ζητήσεις. Σίγουρα δεν χρειάζεται να ετοιμάσεις κάποια εξεζητημένη παρουσίαση για να πεις στον καλό σου ότι θα ήθελες να μην αφήνει όπου βρει τα πράγματά του, αλλά γράφοντας αυτό που θα ήθελες να του ζητήσεις θα οργανώσεις τις σκέψεις σου και θα διατυπώσεις το «θέλω» σου πολύ καλύτερα. Όταν μάλιστα πρόκειται για πιο σημαντικά «θέλω», γράφοντας τους λόγους πίσω από αυτά, θα διαπιστώσεις αν πράγματι στέκουν ή όχι.
- Ζήτησε αυτό που θέλεις με θάρρος και βγες από το ρόλο του θύματος. Ναι, οι άλλοι έχουν απαιτήσεις από εμάς. Και, ναι, πολλές φορές βρισκόμαστε παγιδευμένοι να παίζουμε ξανά και ξανά το ρόλο αυτού που πρέπει να τους ικανοποιήσει όλους. Ετσι όμως μένεις απ’ έξω εσύ. Εσύ και τα δικά σου θέλω. Όσο η εξίσωση μεγαλώνει, προσθέτοντας τις ανάγκες όλων των άλλων, τόσο λιγότερος χώρος μένει για τις δικές σου. Μία από τις ισχυρότερες πεποιθήσεις με τις οποίες μεγαλώσαμε οι περισσότερες είναι πως αν βάλουμε τις δικές μας ανάγκες ψηλότερα στη λίστα με τις προτεραιότητές μας, τότε είμαστε εγωιστές. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το πιο αποτελεσματικό τεστ που μπορούμε να κάνουμε είναι να αναρωτηθούμε αν έτσι νιώθουμε καλά. Όποιος έχει βρεθεί σε αυτή τη θέση ξέρει πως ο ρόλος του θύματος δεν έρχεται ποτέ μόνος του – φέρνει μαζί του συναισθήματα απογοήτευσης, θυμού, αδικίας… Πώς αισθάνεσαι όταν δεν ζητάς αυτά που θέλεις;
- Δέξου ότι μπορεί η απάντηση να είναι «όχι». Κανείς δεν μας εγγυάται ότι όταν ζητήσουμε κάτι, αυτόματα θα το λάβουμε κιόλας. Ο καλός σου μπορεί να μην έχει διάθεση να φύγει για ΣΚ ή ο προϊστάμενός σου ίσως δεν σου δώσει την προαγωγή που πιστεύεις ότι αξίζεις. Όμως μια αρνητική απάντηση δεν σημαίνει πως ο άλλος απορρίπτει εσένα και τη σχέση σας. Δέξου το «όχι» σαν αυτό που είναι και τίποτα παραπάνω. Άσε τους εγωισμούς στην άκρη, μπες για λίγο στη θέση του άλλου και δες τα πράγματα και από τη δική του σκοπιά. Ίσως αργότερα οι συνθήκες να αλλάξουν και να έρθει η κατάλληλη στιγμή για το «ναι». Αν, πάλι, αυτή η στιγμή δεν έρθει ακόμα και μετά από καιρό και ενώ εσύ συνεχίζεις να χρειάζεσαι από πού ζητάς, μπορεί να ήρθε η ώρα να βάλεις τη σχέση είτε σε διαφορετική βάση είτε πίσω σου και να προχωρήσεις μπροστά.
Το να ζητάς δείχνει αυτοπεποίθηση. Ζητώντας επιβεβαιώνεις στον εαυτό σου ότι έχεις δικαιώματα και προνόμια. Όταν δεν ζητάς μπορεί να σε παραβλέψουν, να σε αγνοήσουν. Εξάλλου το να ζητήσεις ξεκάθαρα τι θέλεις είναι το πρώτο λογικό βήμα για να γνωστοποιήσεις στους άλλους τις ανάγκες σου. Να θυμάσαι πως οι άλλοι δεν έχουν την ικανότητα να διαβάζουν τη σκέψη. Επίσης έτσι μπορείς να δώσεις σε κάποιον την ευχαρίστηση να σε βοηθήσει. Με αυτό τον τρόπο μεώνεις τον κίνδυνο να γίνεις ένας από αυτούς τους σιωπηλούς μάρτυρες που πάντα νιώθουν αδικημένοι και βασανισμένοι επειδή όλα τα προσπαθούν μόνοι τους ενώ στην πραγματικότητα θα εκτιμούσαν μία βοήθεια αν μόνο τη ζητούσαν. Ένα σημαντικό συστατικό της ζωής για να παίρνεις αυτό που θέλεις είναι να πιστεύεις ότι το αξίζεις και φυσικά να το ζητάς.
Μπραζιώτη Χριστίνα
Ψυχοθεραπεύτρια – Οικογενειακή Θεραπεύτρια