Σκέψου τη λέξη όριο και αμέσως εικόνες από φράχτες ή τοίχους μπορεί να σου έρθουν στο μυαλό. Αλλά τα όρια μπορεί να είναι αόρατα, και να εμφανίζονται στις καθημερινές σου σχέσεις. Στον τομέα της ψυχολογίας, τα όρια αντικατοπτρίζουν «οριοθετήσεις» μεταξύ ανθρώπων που έχουν τεθεί για να προστατεύσουν την ακεραιότητα και την ευημερία. Στις σχέσεις, τα όρια σου υπενθυμίζουν πού σταματάς και που ξεκινάς και πού σταματά και ξεκινά κάποιος άλλος. Δημιουργούν υγιείς σχέσεις γιατί σε βοηθούν να προσδιορίσεις τι χρειάζεσαι και τι είναι αποδεκτό για σένα. Στις σχέσεις με μέλη της οικογένειας, φίλους, συναδέλφους και ρομαντικούς συντρόφους, η διατήρηση υγιών ορίων είναι απαραίτητη γιατί σε βοηθούν να νιώθεις συναισθηματικά άνετα και ασφαλής. Εκτός από το ότι αντικατοπτρίζουν τις προσωπικές σου ανάγκες, επιθυμίες και προτιμήσεις, τα όρια δημιουργούν ουσιαστικά ένα πεδίο για το πώς θέλεις να σου συμπεριφέρονται οι άλλοι και τι είδους αλληλεπιδράσεις είσαι διατεθειμένος να δεχτείς από αυτούς (ή όχι). Μερικές φορές «οι άνθρωποι δεν θέτουν όρια επειδή φοβούνται μήπως απογοητεύσουν τους γύρω τους ή νιώθουν ένοχοι που τα θέτουν». Αλλά ο καθορισμός ορίων είναι πραγματικά μια μορφή υγιούς αυτοφροντίδας. Επειδή τα όρια επιτρέπουν στους άλλους να γνωρίζουν τι είναι και τι δεν είναι αποδεκτό για σένα, μπορούν να σε βοηθήσουν να διατηρήσεις την ταυτότητά σου και να προστατεύσεις τον προσωπικό σου χώρο. Υπό αυτή την έννοια, μπορούν να βοηθήσουν στην προώθηση υγιών σχέσεων και υγιών μορφών σύνδεσης, ενώ παράλληλα σε προστατεύουν από το να αισθάνεσαι ότι σε χειραγωγούν, σε κακομεταχειρίζονται ή σε εκμεταλλεύονται. Η ύπαρξη υγιών ορίων μπορεί επίσης να προστατεύσει τον χρόνο, την ενέργεια, την προσοχή και τα υπάρχοντά σου. Με υγιή όρια, είσαι σε θέση να επικοινωνήσεις τις επιθυμίες και τις ανάγκες σου μέσα σε μια συγκεκριμένη σχέση. Νιώσε άνετα να λές «όχι» σε πράγματα που δεν θέλεις ή που νιώθεις άβολα να κάνεις. Εξέφρασε τις ανησυχίες σου όταν νιώθεις ότι κάποιος ξεπερνάει τα όρια. Επίσης, λάβε υπόψη σου και σεβάσου τα όρια των άλλων ανθρώπων.
«Οι άνθρωποι που έχουν ασαφή όρια ή δεν έχουν όρια συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα με άλλους ανθρώπους», λέει ο Stern. Θυμήσου, κανείς άλλος δεν πρόκειται να θέσει τα προσωπικά σου όρια με τους άλλους για σένα. Μόνο εσύ ξέρεις τι θέλεις, τι σε ενοχλεί και με τι αισθάνεσαι άνετα.
Μπραζιώτη Χριστίνα
Ψυχοθεραπεύτρια – Οικογενειακή Θεραπεύτρια