Η ζωή με έναν ναρκισσιστή και πως να επιβιώσεις.
Οι ναρκισσιστικές σχέσεις δημιουργούνται όταν ο ένας ή και οι δύο σύντροφοι παλεύουν με μια ναρκισσιστική προσωπικότητα. Η Ναρκισσιστική Διαταραχή Προσωπικότητας (NPD) ορίζεται από την κλινική Mayo ως «μια ψυχική διαταραχή στην οποία οι άνθρωποι έχουν μια διογκωμένη αίσθηση της δικής τους σημασίας και μια βαθιά ανάγκη για θαυμασμό. Όσοι πάσχουν από ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας πιστεύουν ότι είναι ανώτεροι από τους άλλους και δεν σέβονται καθόλου τα συναισθήματα των άλλων. Αλλά πίσω από αυτή τη μάσκα υπεραυτοπεποίθησης κρύβεται μια εύθραυστη αυτοεκτίμηση, ευάλωτη στην παραμικρή κριτική».
Πώς μπορείς να καταλάβεις εάν είσαι σε μια ναρκισσιστική σχέση;
Εάν ο σύντροφός σου ασχολείται αποκλειστικά με τον εαυτό του, χρειάζεται πάντα προσοχή και επιβεβαίωση ή αντιδρά υπερβολικά στην κριτική μπορεί να είναι νάρκισσος. Αν νιώθει ότι έχει πάντα δίκιο, ότι ξέρει περισσότερα ή ότι πρέπει να είναι ο καλύτερος, είναι επίσης σημάδια ναρκισσισμού. Τα ναρκισσιστικά άτομα μπορεί να φαίνεται ότι νοιάζονται για σένα μόνο όταν εκπληρώνεις τις ανάγκες τους ή εξυπηρετείς έναν σκοπό για αυτά. Μια ναρκισσιστική σχέση μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη συναισθηματική δυσφορία. Οι ναρκισσιστές σύντροφοι συνήθως δυσκολεύονται να αγαπήσουν πραγματικά κάποιον άλλον, επειδή δεν αγαπούν πραγματικά τον εαυτό τους. Είναι τόσο συγκεντρωμένοι στον εαυτό τους που δεν μπορούν πραγματικά να «δουν» τον σύντροφό τους ως ξεχωριστό άτομο. Τείνουν να βλέπουν τον σύντροφο μόνο από την άποψη του πώς καλύπτει τις ανάγκες τους (ή αποτυγχάνει να καλύψει τις ανάγκες τους). Οι ναρκισσιστές σύντροφοι συχνά δεν έχουν την ικανότητα να έχουν ενσυναίσθηση με τα συναισθήματα των συντρόφων τους.
Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι έλκονται από ναρκισσιστικές σχέσεις. Οι ναρκισσιστές σύντροφοι μπορεί να είναι πολύ σαγηνευτικοί, ειδικά στην αρχή. Τείνουν να έχουν γοητευτική προσωπικότητα. Είναι η ψυχή του πάρτι. Μπορούν να σε κάνουν να νιώσεις ότι είσαι και εσύ υπέροχος αφου σε επέλεξε. Ωστόσο, με τον καιρό, μπορεί να είναι πολύ ελεγκτικοί στις σχέσεις. Μπορεί να νιώθουν ζήλια ή να πληγώνονται εύκολα.
Πως να αντιμετωπίσεις έναν ναρκισσιστικό σύντροφο;
Εάν βρεθείς σε μια σχέση ναρκισσισμού, μπορείς πρώτα να αναγνωρίσεις τι σε οδήγησε ώστε να επιλέξεις έναν τέτοιο σύντροφο.
- Είχες εγωκεντρικό γονιό;
- Αισθάνεσαι πιο άνετα όταν ο σύντροφό σου έχει τον έλεγχο, οπότε έχεις δικαιολογία ώστε να είσαι πιο παθητικός;
- Παίρνεις την αίσθηση της αξίας από κάποιον που βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής;
- Δικαιολογείς έτσι την αρνητική εικόνα που έχεις για τον εαυτό σου – χαμηλή αυτοεκτίμηση;
Πολλοί άνθρωποι που ερωτεύονται ναρκισσιστές έχουν προβλήματα με την συνεξάρτηση. Θα ανεχτούν μια ορισμένη ποσότητα κακοποίησης επειδή δεν αισθάνονται αρκετά σίγουροι για τον εαυτό τους ώστε να θέτουν όρια ή να είναι μόνοι τους.
Η κατανόηση του ρόλου σου στη ναρκισσιστική σχέση είναι σημαντική. Στη συνέχεια, μπορείς να αρχίσεις να προκαλείς τον εαυτό σου να αλλάξει την δυναμική της σχέσης είτε μόνος σου είτε με τη βοήθεια κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας. Αυτό, με τη σειρά του, θα προκαλέσει τον σύντροφό σου να αλλάξει. Μπορείς να αναγνωρίσεις την ευθραυστότητα της αυτοεκτίμησης του συντρόφου σου και να λειτουργήσεις με συμπόνια για το γεγονός ότι η διογκωμένη αίσθηση του εαυτού του, της ανωτερότητας και της μεγαλοπρέπειας του/της είναι ένα κάλυμμα για την άλλη πλευρά του μίσους για τον εαυτό του και των συναισθημάτων ανεπάρκειας. Φυσικά είναι απαραίτητο να αναπτύξεις τη δική σου αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση μαθαίνοντας να ασκείς αυτοσυμπόνια. Να θυμάσαι ότι δεν είσαι θύμα και ότι η συμπεριφορά σου θα πρέπει να το καταδεικνύει. Σε όλες τις περιπτώσεις, να ενεργείς σαν ίσο προς ίσο.
Για να υπάρχει ελπίδα ανάκτησης μιας καλής σχέσης, ο ναρκισσιστής πρέπει να ξεπεράσει τα εγωκεντρικά και αρνητικά του χαρακτηριστικά. Πρέπει να αμφισβητήσει όσα πιστεύει και να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη της ικανότητάς του για ενσυναίσθηση και σεβασμό προς τους άλλους. Τέλος, το να είσαι γενναιόδωρος και να δίνεις στους άλλους είναι συμπεριφορές που χτίζονται με αναπτυξη της αυτοεκτίμησης και σίγουρα για να το πετύχεις αυτό χρειάζεται πολύ ενσυνείδηση και πολύ ψυχική εργασία.
Μπραζιώτη Χριστίνα
Ψυχοθεραπεύτρια – Οικογενειακή Θεραπεύτρια
